پژوهشكده تاریخ و سیره اهل‌بیت(ع) جهت بررسی روشمند حوزه‌های مرتبط با تاریخ و سیره اهل‌بیت (ع) و بسترهای تأثیر‌گذار در آنها، در سال 1364 تأسیس و فعالیت‌های پژوهشی خود را آغاز کرد. تمرکز بر جوانب گوناگون تاریخ و سیره امامان و ساز و کارهای منطقی و اصولی دست‌یابی به حقایق تاریخی، مطالعه و تحقیق درباره هویت تاریخی تشیع و زوایای مختلف فرهنگ و تمدن اسلامی به عنوان اساسی‌ترین رویکردهای پژوهشکده مد نظر قرار گرفت. در کنار انجام مطالعات موردی، اجرای پروژه‌های بزرگی هم‌چون«فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی»،«سیره معصومان»،«بررسی منابع تاریخی»،«شیعه در عصر حضور ائمه علیهم السلام»،«شیعه در مناطق مختلف»از جمله فعالیت‌های این مجموعه بوده است. هم چنین تدوین «دانش‌نامه اهل‌بیت‌(ع)»از جمله برنامه‌های کلان پژوهشکده است که زمینه‌های انجام آن در سال‌های اخیر فراهم آمده است. پژوهشکده فعالیت های خود را در قالب چهار گروه پژوهشی «سیره اهل‌بیت علیهم السلام»،«تاریخ تشیع»،«فرهنگ و تمدن اسلامی»و«دانشنامه اهل‌بیت علیهم السلام»به سامان رسانده است.