پژوهش در حوزه اندیشه سیاسی از منظر دینی در راستای شناخت مبانی، سرشت و ساختار آن، در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ضرورتی انکارناپذیر یافته است. ژرفنگری در مبانی دینی مشتمل بر عقل و آموزههای وحیانی و عرف جامعۀ اسلامی ایرانی، شرطی اساسی در پویایی پژوهشها برای دستیابی به الگوی مطلوب حکومت اسلامی در دوره جدید است؛ ازاینرو شناخت، بازخوانی، بازنگری و بومیسازی مسائل علم و اندیشه سیاسی، جایگاه ویژهای در این پژوهشها دارند.
بیتردید، قصد اولیه انقلاب اسلامی هدفمندی و ارتقای کیفیت زندگی مؤمنان بر اساس نص اسلامی بود. لازمۀ تحقق این هدف، تربیت اندیشمندان فراوان و انجام تحقیقات بهروز، کارآمد و معتبر علمی بود که در این راستا با راهنمایی استادان و همکاری طلاب فارغالتحصیل علوم سیاسی، زمینه شکلگیری پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی در سال 1373ش فراهم شد. تجربه نو و موفق این پژوهشگران در معرفی بخشی از میراث سیاسی عالمان شیعه و تألیف آثاری مستقل درباره مسائل نوپیدای سیاسی، زمینه را برای گسترش فعالیتهای این مرکز و ارتقای آن به پژوهشکدهای مستقل مهیا کرد.
این پژوهشکده در راستای ایفای رسالت خود، تولیدات پژوهشی فراوانی را به جامعۀ علمی ارائه کرده است؛ از آن جمله میتوان به تألیف، تصنیف و ترجمه دهها کتاب در حوزه اندیشه سیاسی اسلام اشاره کرد. چشمانداز آینده این پژوهشکده تبدیلشدن به مرجعی علمی در اندیشه سیاسی دینی است تا بتواند با گردآوری مهمترین تلاشها و اندیشهها به بسیاری از علاقهمندان این حوزه، خدمات علمی مؤثری ارائه کند.
کتاب حاضر با هدف شناسایی چالشها و مسائل پیش رویِ کارآمدی در سطح ساختار و کارکردهای نظام جمهوری اسلامی ایران و تبیین فاصله وضع فعلی با آرمانهای نظام سیاسی و انتظارات مردم و نیز ارائه راههای ارتقای کارآمدی نظام سیاسی، برای بهرهمندی دانشجویان عزیز و طلاب محترم علوم دینی تهیه شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی و حوزوی، دیگر علاقهمندان نیز از آن بهرهمند شوند.